Zijn visolie capsules feitelijk gevaarlijke gifcapsules die hersenfuncties schaden ?

vis

Kan visolie nog wel gezond zijn ?

Omega-3-vetzuren zijn volgens sommige studies goed voor de hersenwerking: bij concentratie- en leerproblemen, depressies, versterking van het immuunsysteem en vermindering van hyperactiviteit. De vetzuren zouden de hersenen als het ware smeren en voeden, waardoor ze beter functioneren. Visolie bevat deze vetzuren, en dat is de reden waarom mensen visolie (meestal in capsulevorm) aanschaffen.  (Er zijn overigens wel aanwijzingen, uit recent onderzoek, dat  bloed van mannen met prostaatkanker significante hogere concentraties omega-3-vetzuur afbraakproducten hiervan bevatte.)

Kan visolie nog wel zo gezond zijn ? Er zit namelijk nog veel meer in dan omega-3-vetzuren.

Visoliecapsules, feitelijk gifbommetjes

Maar als die omega-3-vetzuren ingenomen worden door middel van visolie, is toch de vraag; wegen de omega-3-vetzuren op tegen de aanwezige giffen ? Immers, de oceanen zitten vol chemicalieën (zoals dioxines, dioxineachtige pcb’s, zware metalen zoals kwik en cadmium en brandvertragers), radioactiviteit en andere giffen. Het zijn met name kinderen die visolie capsules innemen. Ouders denken hiermee leer- en concentratievermogen te verbeteren, alsmede hyperactiviteit. Zou het niet zomaar kunnen dat deze kinderen gifbommetjes slikken, in plaats van iets dat heilzaam voor hun hersenen is ? Kan vette vis nog wel gezond zijn ? Het advies aan zwangere vrouwen is: eet 2x per week vette vis. En ongeboren baby’s zijn uiteraard nóg gevoeliger voor giffen.

Het is juist de vette vis, die meer gifstoffen bevat. Dit komt omdat vele gifstoffen lipofiel zijn. Zij nestelen zich het vetweefsel.

Er zijn verschillende soorten vervuiling van ons milieu en van de zeeën. Er is vervuiling door chemicaliën, door niet- of nauwelijks verteerbare stoffen zoals plastic, door radioactiviteit, door viskweek, door lawaai, door radioactief afval en ook door CO2 (verzuring).

Gisteren schreven we nog over krill olie.  Deze is rijk aan omega-3-vetzuren en wordt beter geabsorbeerd door het lichaam. De vraag is dan óók hoe gezond krill olie is. Het schaaldiertje krill, leeft in de Antarctische oceaan (ook wel Zuidelijke Oceaan, Zuidpoolzee of Zuidelijke IJszee genoemd).  Alle zeeën zijn vervuild, maar de zeeën rond de polen zijn het meest schoon, en dan is de Zuidelijke IJszee schoner dan de Noordelijke. In roofvissen zitten meer gifstoffen dan in vissen die aan de basis van de voedselketen staan, zoals krill.

Dioxines

De chemicaliën in de oceanen zijn dioxines, dioxineachtige pcb’s, zware metalen (kwik en cadmium) en brandvertragers. Wat betreft de dioxines in de Noordzee, die zijn de laatste decennia gedaald. Maar vis uit de Noordzee bevat nog steeds meer dioxines dan vis uit de Atlantische en Indische Oceaan. Het gaat echter niet alleen om de dioxines, toxische en kankerverwekkende brandvertragers komen in grote mate in de oceanen terecht.

Dioxines stapelen zich op in de voedselketen: ze zitten vooral in dierlijke producten en dan met name in vis. De concentratie dioxines is hoger, naarmate we ons verder in de voedselketen bevinden. Het schadelijkst is dit voor zwangere vrouwen en baby’s. Vis bevat twintig keer meer giftige dioxine dan vlees en melk en tien keer meer dioxine dan eieren.

Kwik

Kwik zit vooral in roofvis, en dan ook overal: in huid, spieren en organen. Veel vette vissen die we kennen zijn roofvissen (makreel, haring, zalm, paling, heilbot, forel).  Het voedingscentrum adviseert nog altijd 2x in de week vis, waarvan 1x per week vette vis. Blijkbaar moet de visindustrie in stand gehouden worden, ondanks de gezondheid van de mens.

Plastic

Met name in de Grote Oceaan drijft een grote hoeveelheid plastic afval: plastic soep. De omvang van deze plastic soep wordt door sommigen geschat als twee keer zo groot als Amerika. De plastic soep in de Grote Oceaan is het grootste, maar het drijvende afval is in alle oceanen ontdekt. Bij miljoenen vissen en zeezoogdieren komen de kunststofdeeltjes binnen. Men heeft maar liefst bijna 100.000 gifstoffen ontdekt in verschillende soorten plastic.

Radioactiviteit

Ook radioactieve lozingen vervuilen de zee. Deze waren sterk verminderd, maar toen kwam de Fukushima ramp. De Europese lozingen vormen een lichte bedreiging voor mensen. Koelwater van aan zee gelegen kerncentrales is schadelijk voor zeeleven.

Het lijkt erop dat geen vis eten een stuk gezonder is. Vooral door  ’gezonde’ vette vis krijgen we veel gifstoffen binnen. Pcb’s, dioxines, dioxineachtige pcb’s, kwik, brandvertragers: ze zijn allemaal kankerverwekkend, ook in kleine hoeveelheiden. Onderzoek (Universiteit van Gent, 2008) toonde aan dat 50% van de voorgenoemde stoffen in ons lichaam afkomstig zijn van vis. Het Nederlandse Voedingscentrum stelde dat het Belgische onderzoek niet juist was. De gemeten hoeveelheden gifstoffen in vis zitten redelijk onder de Europese toegestane limiet, echter er is amper onderzoek gedaan naar de optelsom van tientallen gifstoffen in vis. En hoe vetter de vis, hoe meer gifstoffen. In roofvissen zitten meer gifstoffen dan in vissen die aan de basis van de voedselketen staan.

Wat zijn de effecten van al deze stoffen op kinderen en volwassenen ?

Organochloorverbindingen

Visolie wordt aangeprezen vanwege een betere werking van de hersenen, en dus ook gebruikt voor kinderen met leer- en concentratieproblemen. Ouders denken dat goed doen, door hun kinderen visoliecapsules te laten slikken. Echter, gezien de onderstaande stoffen, is visolie juist zeer te mijden. De stoffen in onderstaande opsomming zitten in vis.

Dioxines
Bij pasgeborenen zijn verstorende effecten van dioxines beschreven op de groei, deschildklierwerking, de intellectuele ontwikkeling en het afweersysteem. Bij oudere kinderen envolwassenen kunnen ze het hormonenevenwicht verstoren (en zo mogelijk bijdragen tot een verstoring van de seksuele rijping) en ze kunnen bijdragen tot het ontstaan van kanker op latere leeftijd. Mogelijk verhogen dioxines ook de kans op suikerziekte en op hart- en vaatziekten.Sommige PCBs hebben dezelfde effecten als dioxines.

PCBs
Deze hebben effecten die daarvan verschillen. Sommige PCBs geven in het bijzonder aanleiding tot afbraakproducten in het lichaam (metabolieten) die een duidelijk hormonaal(oestrogeen)effecthebben. PCBs kunnen bij baby’s de groei verstoren, de schildklierwerking ontregelen, de verstandelijke ontwikkeling vertragen en het afweersysteem afremmen. Bij oudere kinderen en volwassenen kunnen ze de werking van hormonen verstoren (en zo mogelijk bijdragen tot een verstoring van de seksuele rijping) en mogelijk bijdragen tot het ontstaan van kanker

pp-DDE (pp-Dichloordifenylhlooretaan), een organochlorine pesticide
Hormoonverstorend en heeft ondermeer hormonale (anti-androgene) effecten. Het is ontwikkelingverstorend, kankerverwekkend en kan de werking van het immunologisch afweersysteem verstoren. DDE kan de groei en hersenontwikkeling van baby’s afremmen en kan bijdragen tot het ontstaan van kanker op latere leeftijd

HCB (Hexachloorbenzeen), een organochlorine pesticide
HCB is ontwikkelingsverstorend, kankerverwekkend en verstoort wellicht het immunologisch afweersysteem. Het zou mogelijks de kans op auto-immuunziekten

Zware metalen

Lood
Lood is schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen, kan bij jonge kinderen leiden tot een lager IQ, is schadelijk voor de nieren, kan leiden tot beschadiging van, tot een hogere frequentie van mutaties en tot kanker.

Cadmium
Cadmium is kankerverwekkend, is schadelijk voor de nieren en kan leiden tot slechtere werking van de nier. Het is schadelijk voor het metabolisme van de beenderen en kan leiden tot meer beenderbreuken. Verder is het schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen en kan, bij jonge kinderen, waarschijnlijk leiden tot een verminderde intelligentie en tot stoornissen van aandacht en geheugen. Er bestaat een vermoeden dat er géén veilige dosis is waaronder cadmium geen schadelijke effecten op het zenuwstelsel zou hebben.

Dus een visoliesupplement nemen ? Oordeel zelf. Er zijn andere bronnen om omega-3-vetzuren binnen te krijgen. Namelijk postelein, walnoten (en walnootolie), lijnzaad (en lijnzaadolie) en koolzaad (en koolzaadolie).

Referenties