Ah, oh, Monsanto. Roundup-ratten krijgen ‘hersenschade’

27mrt 2014maart 2014
Ruben Munsterman

Een clubje laboratoriumratten brengt Monsanto in verlegenheid. De diertjes kregen hersenschade van een kleine dosis Roundup, een belangrijk product van het bedrijf.

Het beursgenoteerde Monsanto is ‘s werelds hofleverancier van het bestrijdingsmiddel glyphosate, een stofje dat door een voormalige chemist van het bedrijf in 1970 werd ontdekt. De multinational vermarkt de onkruidverdelger onder de merknaam Roundup. Ook verkoopt Monsanto genetisch gemodificeerde zaden die bestendig zijn tegen bestrijdingsmiddelen als Roundup. 

Het gebruik van Roundup staat ter discussie. Een van de vele kritieken op het bestrijdingsmiddel is dat het mogelijk gezondheidsschade kan veroorzaken bij boeren die het gebruiken.

Arme rat

In een recent onderzoek , dat op een of andere manier niet tot nauwelijks is opgepikt door de media, laat de Braziliaanse wetenschapper Cattani zien dat ratten, bij een kleine dosis Roundup, hersenschade kunnen ondervinden. De beestjes in het laboratorium van Cattani kregen op gezette tijden één procent Roundup in hun drinkwater gemengd. Dat komt neer op 0,38 procent aan glyphosate. Na deze dosis trad er oxidative damage and neurotoxicity op, oftewel hersenschade door vergiftiging.

Het onderzoek van Cattani is op 15 maart 2014 gepubliceerd in de wetenschappelijke journal Toxicology van uitgever Elsevier en werd gefinancierd door het Conselho Nacional de Desenvolvimento, een organisatie van het Braziliaanse ministerie van Wetenschap en Techniek.

Boeren mengen Roundup natuurlijk niet door hun melk of wijn, zoals bij de ratten bewust is gedaan met het drinkwater. Maar agrariërs werken wel met veel hogere dosissen Roundup dan aan de ratten werd toegediend, schrijft Cattani in het onderzoek. Het kan daarom gevaarlijk zijn om met dit bestrijdingsmiddel te werken, bijvoorbeeld omdat Roundup aan de handen kan blijven plakken of alle kanten uitwaait.

Nierziektes in Sri Lanka

Vorige maand werd Monsanto’s Roundup ook uit academische hoek onder vuur genomen. Dokter Channa Jayasumana constateerde in zijn paper, die op 20 februari in de International Journal of Environmental Research and Public Health werd gepubliceerd, een verband tussen het aantal nierziektes onder boeren in Sri Lanka en het gebruik van de onkruidverdelger Roundup.

Onderzoeken als die van Cattani en Jayasumana vormen – in hoeverre deze dan ook worden tegengesproken door andere studies en Monsanto zelf – een gevaar voor de omzet van het bedrijf. Zo heeft de regering van Sri Lanka het middel Roundup op basis van de studie van Jayasumana verboden. Daarnaast staat het land El Salvador op het punt om de goedverkopende pesticide te verbieden.