Nederland kent de hoogste kantoorleegstand in Europa. Aan het begin van dit jaar stond gemiddeld vijftien procent van alle kantoren leeg. Dat blijkt donderdag uit onderzoek van Universiteit Twente, Vrije Universiteit Amsterdam en StedenbaanPlus, een programma voor openbaar vervoer in de Randstad, meldt persbureau Novum.
Op dit moment staat ruim zeven miljoen vierkante meter aan kantoorruimte leeg. In Amsterdam stond zelfs achttien procent van de kantoorruimte leeg, een percentage dat in Europa alleen wordt overtroffen door Athene. De hoge leegstand is het gevolg van te lang bouwen zonder rekening te houden met de mogelijke vraag. Ook hebben beleggers, ontwikkelaars en gemeenten consequent de risico’s onderschat van het gebrek aan vraag, aldus de onderzoekers.
In de studie keken de onderzoekers ook naar de verhouding tussen leegstand en knooppunten in het openbaar vervoer, zoals stations. Stationsgebieden die goed bereikbaar zijn per auto vormen aantrekkelijke kantoorlocaties, aldus de studie. Toch doen deze locaties het qua leegstand niet beter dan andere gebieden. Dit wordt volgens de onderzoekers deels veroorzaakt doordat bij nieuwe stations ook nieuwe kantoren worden gebouwd. Dat is nadelig voor het bestaande vastgoed.
NRC-redacteur Andreas Kouwenhoven schreef eerder in de krant:
Overal in Nederland trekken bedrijven vanuit randwijken terug naar de stad, ziet cultuurhistoricus Leon van Meijel. “De moderne mens wil niet meer werken op een bedrijventerrein. Werknemers willen met de trein ergens aankomen en een kopje koffie kunnen drinken. En als het kan na het werk ook nog naar de sportschool.” Daarom worden in veel binnensteden, vaak dicht bij treinstations, nog steeds kantoren bijgebouwd. Na het vertrek van de bedrijven, zegt Van Meijel, blijven de steden aan hun randen zitten met een kantorenwijk in verval.
Daarnaast speelt de crisis natuurlijk ook een rol, er gaan veel bedrijven failliet en geld om te slopen is er ook niet, en de inkrimping door de rijksoverheid. De komende jaren lopen er bovendien veel huurcontracten af waardoor de leegstand zou kunnen verdubbelen.
Het beleid moet volgens de onderzoekers dan ook gericht zijn op het terugdringen van leegstand, niet op het bijbouwen van nieuwe kantoren. Dat kan onder meer worden bereikt door kantooraanbod te saneren of door een nieuwe bestemming te vinden voor de leegstaande meters. Zo wordt in Diemen-Zuid een voormalig kantorencomplex omgebouwd tot Campus Diemen Zuid met studentenwoningen.