Na de jihadisten, die toch internationaal een bloederige reputatie hebben, is er nu een nieuwe staatsgevaarlijke groep. De wappies, ook wel aanhangers van “anti-institutioneel extremisme”, zijn volgens het jaarverslag van de Algemene Inlichtingen Veiligheidsdienst (AIVD) over 2022 een nieuwe speler op het gebied van nationale dreigingen.
Elk jaar publiceert de AIVD een nieuw jaarverslag waarin verschillende groeperingen en fenomenen worden beschreven. Dat zijn de groepen en fenomenen die naar mening van deze dienst een bedreiging vormen voor de democratische rechtsorde. In 2022 zijn daar, naast de jihadisten en rechts-extremisten, de wappies bijgekomen. Kenmerkend voor deze groep mensen is dat zij het idee onderschrijven dat Nederland wordt geregeerd door een kwaadaardige elite. Die elite zou onder meer de controle hebben over de overheid, rechtspraak, media en wetenschap en werken naar een totale controlestaat.
‘Narratief‘
Opvallend daarin is het woordgebruik van de AIVD. Die gebruikt maar liefst dertien keer het woord “narratief” wanneer de denkwijzen van de groeperingen worden beschreven. Dat is opvallend, omdat ‘kwaliteitskrant’ Trouw (onderdeel van de ‘kwaliteitsmedia’) stelt in een opiniestuk van één van hun ‘kwaliteitsjournalisten’, dat dergelijk woordgebruik voor slachtoffers is. In het artikel wordt nog een treffend citaat aangehaald van debatspecialist Hans de Bruijn, om het kwaliteitsstuk’ nog wat meer ‘kwaliteit’ te geven:
“Met een slimme term kun je de werkelijkheid niet alleen beschrijven, maar ook maken. Hans de Bruijn is bestuurskundige en debatspecialist. Wekelijks analyseert hij de sturende taal van beleidsmakers.”
Klein groepje
Waar stuurt de AIVD met dit woordgebruik dan precies op aan? Welke werkelijkheid probeert die dienst te creëren? Is dat hetzelfde narratief dat Rudy Bouma of Danny Ghosen probeert neer te zetten? Dat het eigenlijk slechts een nietszeggend groepje verwarde mensen is? Dat type journalist zal altijd een makkelijk doelwit zoeken, je zult ze nooit tegenover een geduchte tegenstander zien.
#ikdoenietmeermee
Het mooiste voorbeeld daarvan komt uit het begin van de corona crisis. Toen ontstond in een vroeg stadium een beweging waar meerdere bekende Nederlanders aan deelnamen. Die beweging uitte kritiek op het beleid onder de hashtag #ikdoenietmeermee. Het narratief toonde zijn macht en Famke Louise werd als naïeve stroman voor de leeuwen geworpen. In een praatprogramma van de Nederlandse Publieke Omroep mocht zij tegenover een éénzijdig panel van wetenschappers de “tegen-kant” van het debat verdedigen. Het effect? Niemand durfde zich meer aan de kant van de beweging te scharen, uit angst op één hoop met deze dame te worden gegooid.
De tijd zal leren wat het grote gevaar voor de democratische rechtsorde is. Als je het mij vraagt zijn koppensnellende baardmannen in jurken nog steeds een groter gevaar dan huismoeders met en Twitter- en telegramaccount.
Veel succes met uw blog!